Czym  są firmy pożyczkowe tzw. parabanki?

Parabanki to instytucje finansowe, które nie posiadają statusu banku, jako instytucji zaufania publicznego, a mają charakter prywatnych instytucji finansowych. Bank a parabanki różnicują przede wszystkim podstawy prawne ich działalności. Bank ma obowiązek działać na podstawie i zgodnie z przepisami Prawa Bankowego. Do parabanków ustawa ta nie ma zastosowania.

Parabanki często w ogóle nie sprawdzają raportów z bazy BIK SA przy weryfikowaniu wniosku o pożyczkę, informacje o tym, czy dany parabank weryfikuje bazy klient znajdzie na stronie internetowej firmy albo we wniosku kredytowym. Jeśli we wniosku nie jest proszony o udzielenie zgody na sprawdzenie jego sytuacji finansowej w danej bazie zewnętrznej to znaczy, że nie będzie sprawdzany np. BIK SA czy BIG SA.

Parabanki bardzo liberalnie podchodzą do negatywnej historii spłaty dotychczasowych zobowiązań wnioskodawcy w BIK SA, np. udzielają pożyczki chwilówki nawet osobie z dużymi opóźnieniami w spłacie aktywnych kredytów. Znane są również przypadki, że wnioskodawca posiadał w BIK SA kredyt o statusie “w egzekucji”, “odzyskany”, “windykacja”, a mimo to uzyskał pożyczkę w parabanku.

Realne jest, że wnioskodawca, który nie uzyskał z uwagi na dane w BIK SA kredytu w wybranych bankach uzyska go w parabankach.

Warto również dodać, że obecnie wiele parabanków decyduje się na przekazywanie danych o pożyczkach swoich klientów do BIK SA. Do niedawna było odwrotnie, teraz jednak parabanki podejmują aktywności na rzecz uczestniczenia w wymianie informacji między podmiotami finansowymi, a taki status posiadają.

Jakie są koszty pożyczek w parabankach?

Pożyczki parabankowe są oferowane głównie osobom, które mogłyby mieć kłopot z uzyskaniem kredytu bankowego. Duże jest w związku z tym ryzyko niewypłacalności konsumentów. Dlatego firmy pożyczkowe, by zrekompensować ewentualne straty, stosują znacznie wyższe opłaty za oferowany produkt.

Najważniejsza rzecz przed zaciągnięciem pożyczki w parabanku jest sprawdzenie rzeczywistej, rocznej stopy oprocentowania tzw. RRSO. 

Co to takiego RRSO?

Przy wyborze kredytu gotówkowego, hipotecznego czy chwilówki nie możesz kierować się tylko oprocentowaniem. Zwróć uwagę na RRSO, która uwzględnia wszystkie koszty kredytu, które będziesz musiał ponieść, a nie tylko odsetki.

Obowiązkiem kredytodawcy jest poinformowanie Cię, jeszcze przed zaciągnięciem zobowiązania, ile faktycznie będziesz musiał mu zwrócić. Dzięki temu już od początku jesteś świadomy, czy pożyczka jest dla Ciebie korzystna. Warto pamiętać, że RRSO jest wyrażana w skali roku, czyli jeśli kredyt jest udzielany na krócej, to ten wskaźnik automatycznie pójdzie w górę.

RRSO uwzględnia nie tylko oprocentowanie ale  także koszty, które mogą się wiązać z rozpatrzeniem wniosku kredytowego, prowizję, ubezpieczenie kredytu (o ile jest wymagane), a także wszelkie opłaty kredytowe. RRSO daje zatem pełny obraz kosztów, na które musisz się przygotować, gdy ubiegasz się o kredyt.

Czy najniższe RRSO kredytu gotówkowego to aby na pewno najlepsza z możliwych ofert? Najczęściej tak, ale bywa różnie, ponieważ pod uwagę musisz wziąć również okres, na który zaciągasz kredyt. Jeśli zdecydujesz się na wydłużenie lub skrócenie spłaty, to łączny koszt kredytu może okazać się zupełnie inny.

Jednak najprostszym sposobem, w jaki dowiesz się ile kosztować Cię będą pożyczone pieniądze jest w przypadku tzw. chwilówki odjęcie kwoty, jaką musisz spłacić od kwoty, którą otrzymasz od pożyczkodawcy. W przypadku kredytu płatnego w ratach zliczasz wszystkie raty i od kwoty, która Ci wyjdzie odejmujesz kwotę jaką otrzymałeś w formie pożyczki. Czasem można przeżyć niezły szok patrząc na efekty takiego liczenia gdyż często zdarza się w przypadku parabanków, że musisz spłacić grubo ponad 100% większą kwotę niż tą, którą pożyczyłeś.

Wypowiedzenie umowy pożyczki przez firmę pożyczkową/parabank.

Firmy pożyczkowe nie mają tak silnych regulacji prawnych dotyczących rozwiązania umowy poprzez jednostronne oświadczenie woli. Klasyczną umowę pożyczki reguluje zasadniczo pięć artykułów Kodeksu cywilnego, które nie wspominają o przedterminowym rozwiązaniu umowy. Również ustawa o Kredycie konsumenckim, którą są związane firmy pożyczkowe w zakresie umów pożyczek zawieranych z konsumentami, nie zawiera szczegółowych regulacji w tym zakresie – wspomina jedynie, że umowa taka powinna zawierać informację o sposobie i warunkach rozwiązania umowy.

To jednak nie znaczy jednak, że firmy pożyczkowe mają w tym zakresie całkowitą dowolność.

Prawo bankowe nie ma tu zastosowania.

W przypadku umów pożyczek i kredytów zawieranych z bankami i SKOKami sprawa jest prosta. Zastosowanie do wypowiedzenia umowy mają przepisy prawa bankowego. Zgodnie z art. 75c prawa bankowego, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu tym bank informuje ponadto kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Po dokonaniu powyższych zawiadomień, bank może złożyć kredytobiorcy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, które powinno zastrzegać 30-dniowy termin dla swej skuteczności. Takie same zasady obowiązują SKOKi. Jeśli te obowiązki nie zostaną spełnione, wypowiedzenie umowy będzie uznane za bezskuteczne, a więc pozbawione mocy prawnej.

Takiej regulacji nie ma w przypadku umów zawieranych z instytucjami finansowymi o charakterze parabankowym, do których najczęściej zaliczane są tzw. chwilówki.

Warunki wypowiedzenia wskazane są w umowie.

Informacje o tym w jaki sposób pożyczkodawca/parabank może przedterminowo wypowiedzieć umowę znajdują się w samej umowie pożyczki.

W umowie pożyczkodawca powinien określić kiedy może rozwiązać umowę przed terminem, na który została zawarta. Będzie to na przykład opóźnienie w regulowaniu rat pożyczki przekraczające 2 miesiące, czy utrata wiarygodności kredytowej w trakcie trwania zobowiązania.

Pożyczkodawca musi też wskazać formę oświadczenia na piśmie oraz okres od złożenia wypowiedzenia, po którym umowa będzie uznawana za rozwiązaną, a pożyczkodawca będzie mógł żądać od klienta zapłaty całej kwoty pożyczki.

Umowy pożyczkowe najczęściej nie zawierają informacji o ewentualnym obowiązku ponaglenia pożyczkobiorcy w przypadku ewentualnych opóźnień w spłacie pożyczki.

Czy pożyczkodawca powinien wezwać klienta do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy?

Wypowiedzenie umowy pożyczki będące uprawnieniem prowadzącym do zakończenia nawiązanego stosunku prawnego bez dochowania wymaganych warunków może prowadzić do uznania tej czynności za bezskuteczną.

Wypowiedzenie umowy pożyczki nie może być czynnością nagłą.

Dokonanie wypowiedzenia umowy pożyczki nie powinno być czynnością nagłą, zaskakującą dla pożyczkobiorcy, nawet, jeżeli istnieją podstawy do podjęcia go zgodnie z treścią umowy. Jest ono bowiem bardzo dotkliwe dla pożyczkobiorcy, dlatego skorzystanie z niego powinno nastąpić po wyczerpaniu środków mniej dolegliwych, takich jak wezwanie do zapłaty w celu zachowania ciągłości stosunku umownego.

Obowiązek ten wynika z zasad współżycia społecznego, jak również z obowiązków dotyczących wykonywania zobowiązań umownych. Zgodnie z art. 354 Kodeksu cywilnego dłużnik powinien wykonywać zobowiązanie zgodnie z jego treścią poprzez terminowego regulowanie swego zobowiązania, jednak także na wierzycielu spoczywa obowiązek współdziałania w tym zakresie. W przypadku chwilowych opóźnień w spłacie powinien zatem dać pożyczkobiorcy możliwość zreflektowania się.

Jakie są konsekwencje wadliwego wypowiedzenia umowy?

Wadliwe wypowiedzenie umowy pożyczki może być uznane za czynność bezskuteczną. Umowa taka uznawana jest za nigdy nie wypowiedzianą, a strony wiążą warunki takie jak wskazane w umowie pożyczki.

Z kolei w przypadku, gdy mimo wadliwości wypowiedzenia umowy pożyczki, dojdzie do sporu sądowego – powództwo firmy pożyczkowej może zostać oddalone przez sąd jako wniesione przedwcześnie. Z powodu wadliwości wypowiedzenia mogło dojść do braku wymagalności roszczenia a wskazanie daty wymagalności roszczenia jest jednym z podstawowych wymogów formalnych pozwu.