Postępowanie układowe – ochrona majątku dłużnika.

Upadłość konsumencka to mechanizm oddłużania przeznaczony dla osób, które nie mają środków na spłacanie swoich długów.

Zdarza się jednak i tak, że dochody dłużnika pozwolą mu na wywiązanie się ze swoich obowiązków spłaty, jeżeli raty zostaną rozłożone na dłuższy okres czasu. W tej sytuacji lepszym wyjściem dla osoby zadłużonej może być konsumenckie postępowanie układowe. Ten mechanizm pozwala dłużnikowi uchronić majątek przed egzekucją.

Konsumenckie postępowanie układowe wykonuje się w formie porozumienia pomiędzy osobą zadłużoną, a jej wierzycielami.  Nie wszyscy wierzyciele muszą przystać na układ, wystarczy jeśli większość z nich zgodzi się na rozłożenie długu w czasie.  Oczywiście będzie on skuteczny tylko w momencie zatwierdzenia go przez sąd. Podczas tego procesu, dłużnik może chronić swój majątek przed całkowitą licytacją.

Jeśli masz ma mieszkanie, które chciałbyś ochronić i nadal w nim mieszkać lub tez posiadasz inne nieruchomości, których nie chcesz się pozbywać, jest możliwość złożenia wniosku o upadłość konsumencką z opcją układu z wierzycielami.

W takim przypadku może nastąpić redukcja długów i ustalenie nowych harmonogramów spłat. W momencie uwzględnienia wniosku o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, sąd wyznacza osobę posiadającą licencję doradcy restrukturyzacyjnego do pełnienia funkcji nadzorcy sądowego. Jego rolą będzie czuwanie nad przebiegiem postępowania, m.in. pod kątem wykonania układu.

Nadzorca w porozumieniu z dłużnikiem robi spis wierzytelności, przygotowuje propozycje układowe oraz zwołuje zgromadzenie wierzycieli

Układ jest możliwy jedynie w przypadku kiedy dłużnik posiada udokumentowane dochody pozwalające na realizację układu.

W trakcie wykonywania układu wierzyciele nie mogą prowadzić żadnych działań windykacyjnych i egzekucyjnych wobec należności objętych układem.

Aby sąd wyraził zgodę na zawarcie układu, musi być przekonany, że sytuacja zawodowa dłużnika wskazuje na zdolność do pokrycia kosztów postępowania i wykonania układu. Jedynym obowiązkiem dłużnika będzie wykonywanie zatwierdzonego układu i dzięki temu trybowi, dłużnik ma szansę na faktyczne zrestrukturyzowanie swoich zobowiązań. Jest to opcja bezpieczna też dla wierzycieli, gdyż nadzór nad całym procesem sprawuje sąd.

Jak to wygląda w praktyce?

Jeśli wniosek jest sporządzony prawidłowo, sąd wyda postanowienie o otwarciu postępowania układowego i wyznaczy nadzorcę sądowego.

Wiąże się to z dodatkowymi kosztami, które musi ponieść dłużnik a mianowicie wpłacić zaliczkę na poczet kosztów postępowania w wysokości przeciętnego wynagrodzenia  w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Możemy wnioskować do sądu, aby kwotę tą częściowo umorzyć.

Kolejnym istotnym kosztem postępowania jest wynagrodzenie nadzorcy, które wynosi odpowiednio 15% kwoty przeznaczonej dla wierzycieli w ramach ogółu propozycji układowych jeśli nie przekracza ona 100.000zł, 3% jeżeli kwota przeznaczona dla wierzycieli znajduje się w przedziale od 100.000 do 500.000  zł oraz 1% gdy przekracza 500.000 zł. Niemniej koszty te wpisane są już w ciężar układu oraz jego poszczególnych rat.

Dłużnik zobowiązany jest informować nadzorcę o stanie swojego majątku, nie może także dokonywać rozporządzać tym majątkiem bez zgody nadzorcy. Nadzorca ma za zadanie w maksymalnym terminie 30 dni doprecyzować propozycje układu z dłużnikiem, sporządzić spis wierzytelności (w tym wierzytelności spornych), zwołać zgromadzenie wierzycieli w celu odbycia głosowania nad układem.

Następnie nadzorca wraz z dłużnikiem ustala termin zgromadzenia wierzycieli. Zgromadzenie wierzycieli musi się odbyć w terminie trzech miesięcy od dnia otwarcia postępowania.

Z przebiegu zgromadzenia wierzycieli sporządza się protokół, który zawiera treść układu oraz wymienia wierzycieli głosujących za i przeciwko układowi, po czym nadzorca przedstawia sądowi wniosek o zatwierdzenie układu albo o umorzenie postępowania.

Nadzorca ma na to dwadzieścia jeden dni, od dnia zgromadzenia wierzycieli. Następnie sąd zatwierdza układ postanowieniem. Aby sąd zatwierdził układ należy wypracować go w taki sposób, który jest sprawiedliwy a jego wykonanie zaspokaja roszczenia wobec wszystkich wierzycieli.

Układ z wierzycielami jest zatwierdzoną przez sąd ugodą określającą wysokość miesięcznych spłat na ich rzecz. Zawierany jest na okres nieprzekraczający pięciu lat.

Wyjątek stanowią tu wierzytelności zabezpieczone hipoteką, w przypadku których układ może zostać wydłużony. Teoretycznie okres spłaty wierzyciela rzeczowego (np. banku udzielającego kredytu hipotecznego) może zbliżać się nawet do czasu trwania pierwotnego zobowiązania kredytowego, a więc i kilkudziesięciu lat.  Jeśli dłużnik wykona postanowienia układu, pozostałe zadłużenie podlega umorzeniu. Zatwierdzony układ dłużnik wykonuje przy pomocy nadzorcy sądowego. Oznacza to obowiązek wpłacania przez Ciebie pieniędzy nadzorcy, a nie bezpośrednio wierzycielom.

Jeśli w trakcie postępowania dłużnik nie będzie wykonywał postanowień układu, sąd może umorzyć postępowanie układowe a dłużnik może wystąpić o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Jeśli stać Cię na częściową spłatę długów i chcesz zachować zgromadzony majątek, należy rozważyć zawarcie układu. W takim przypadku, podobnie jak w przypadku orzeczenia upadłości konsumenckiej, skutkiem otwarcia postępowania będzie zawieszenie z mocy prawa wszelkich postępowań egzekucyjnych dotyczących wierzytelności objętych układem. Istnieje wówczas też możliwość zawieszenia postępowania egzekucyjnego co do wierzytelności hipotecznych na maksymalny okres 3 miesięcy.

Czy wszyscy wierzyciele muszą zgodzić się na układ?

Dla przyjęcia układu, podobnie jak w przyspieszonym postępowaniu układowym, konieczne jest uzyskanie dwóch większości tj.

• kapitałowej (wierzyciele posiadający co najmniej 2/3 ogólnej sumy wierzytelności głosujących wierzycieli powinni opowiedzieć się za układem),
• osobowej (większość wierzycieli głosujących powinno poprzeć układ).

Kiedy nie dochodzi do zawarcia układu?

Jeśli nie dojdzie do zawarcia układu, sąd umorzy postępowanie układowe. Może to nastąpić w kilku przypadkach:

• Gdy wierzyciele nie przyjmą układu na zgromadzeniu.
• Gdy sąd odmówi zatwierdzenia układu.
• Uniemożliwienie zawiadomienia wierzycieli o postępowaniu.
• Brak uiszczania wymaganych prawem zaliczek na wynagrodzenie nadzorcy.
• Gdy zmieni się Twoja sytuacja finansowa i nie będziesz w stanie wykonać układu czy pokryć kosztów postępowania układowego.

Jeżeli w terminie 6 miesięcy od dnia otwarcia postępowania układowego nadzorca nie przedstawi sądowi wniosku o zatwierdzenie układu. Oznacza to, że procedura zakłada jedynie 6 miesięcy od otwarcia postępowania do zatwierdzenia układu. 

Sam wniosek o układ zawiera niemal identyczne informacje jak wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej (tj. m.in. podstawowe dane identyfikacyjne, spis wierzycieli, wykaz majątku). Dodatkowym wymogiem jest dołączenie do wniosku wstępnych propozycji układowych, które będą wskazywać sposób spłaty zobowiązań dłużnika. Istotne jest, aby propozycje układowe były realistyczne tj. uwzględniały rzeczywiste możliwości finansowe dłużnika.

Tutaj zapoznasz się z procedurą postępowania o zawarcie układu z wierzycielami krok po kroku >>>

Tutaj znajdziesz wniosek dłużnika o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli   >>>