Kiedy przedawniają się długi?

Wszystkie rodzaje długów po pewnym czasie ulegają przedawnieniu. Terminy przedawnień są różne i wynoszą od roku do sześciu lat. Ich długość uzależniona jest od rodzaju zadłużenia.

Instytucja przedawnienia została uregulowana w artykule 117 kodeksu cywilnego (Dz.U.2022.0.1360). Zgodnie z jego zapisami, wszelkie rozliczenia ulegają z czasem przedawnieniu. Oznacza to, że po upływie określonego czasu dłużnik może uniknąć konieczności uregulowania zaległej płatności.

Dłużnik może uchylić się od zapłaty roszczenia wierzyciela, kiedy podniesie zarzut przedawnienia na drodze sądowej w toku postępowania cywilnego.

Po co powstała instytucja przedawnienia długów?

Przedawnienie dotyczy głównie wierzyciela, który po upływie terminu przedawnienia będzie miał problemy z odzyskaniem wierzytelności. Jednak dłużnik może z własnej woli spłacić zadłużenie nawet po upłynięciu terminu przedawnienia.

Kiedy długi ulegają przedawnieniu?

• Podstawowy termin przedawnienia wynosi 6 lat.
• Roszczenia o świadczenia okresowe przedawniają się po 3 latach.
• Roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawniają się po 3 latach.

Termin przedawnienia rozpoczyna swój bieg w dacie wymagalności roszczenia.  Datą wymagalności może być datą płatności ostatniej raty kredytu, data zawarta w wypowiedzeniu umowy kredytowej, czy data wskazana na rachunkach i fakturach. Jeśli na przykład na fakturze ustalono datę płatności na 10 marca, to data wymagalności nastąpi dzień później, 11 marca.

Jeśli termin przedawnienia wynosi co najmniej 2 lata, to koniec tego terminu przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, czyli 31 grudnia. Na przykład jeśli data przedawnienia wynosi 3 lata i roszczenie stało się wymagalne 10 stycznia 2023 roku, to koniec terminu przedawnienia tego roszczenia przypadnie na 31 grudnia 2026 roku. Zarzut przedawnienia będzie mógł zostać podniesiony dopiero 1 stycznia 2027 roku.

Przedawnienie długu jest możliwe tylko w sytuacji, kiedy wierzyciel nie upomina się o zwrot należnych mu kwot. Jeśli zostaje podjęte jakiekolwiek działanie prawne mające na celu skłonienie dłużnika do zwrotu należności, to bieg przedawnienia zaczyna się na nowo.

Bieg przedawnienia można przerwać poprzez:

• wysyłanie wezwań do zapłaty,
• kierowanie działań do sądu,
• zawieranie ugód,
• prowadzenie mediacji w sprawie długu.

Termin przedawnienia zostaje również przerwany, kiedy osoba zadłużona zdecyduje się na wpłacenie na poczet wierzyciela nawet części zaległej kwoty.

Uwaga!

Często fundusze, które skupiają długi przysyłają pisma do dłużników, w których żądają spłaty długów, które w rzeczywistości są przedawnione. W pismach tych zachęcają dłużnika do negocjacji w sprawie spłaty, obiecują umorzenie nawet większej części długu jeśli dłużnik wpłaci na jego poczet jakąś niewielką kwotę. Zapłata choćby złotówki na poczet przedawnionego długu lub podpisanie ugody powoduje, że zobowiązanie staje się natychmiast wymagalne i wierzyciel może wówczas zacząć odzyskiwać je na drodze sądowej. Nieznajomość tego prawa powoduje, że dłużnik spłaca dług, który jest przedawniony i tak naprawdę nie musiał być spłacany.

Tak więc zanim zaczniesz jakiekolwiek negocjacje z wierzycielem domagającym się od Ciebie zapłaty dawnego długu to najpierw sprawdź czy nie jest on przedawniony.

O tym jak to sprawdzić przeczytasz tutaj

Po jakim czasie przedawniają się długi?

1. Po roku przedawnieniu ulegają roszczenia z tytułu nieuregulowania opłaty za jazdę bez ważnego biletu komunikacyjnego.
2. Po dwóch latach przedawnieniu ulegają roszczenia z tytułu debetu na koncie bankowym.
3. Po upływie trzech lat przedawnieniu ulegają roszczenia z tytułów:

• Kredytów,
• pożyczek,
• kart kredytowych,
• zadłużeń czynszowych,
• usług telekomunikacyjnych,

4. Po pięciu latach przedawnieniu ulegają roszczenia z tytułu zobowiązań podatkowych.  Tutaj termin przedawnienia liczony jest od końca roku kalendarzowego, w którym minęła data wymagalności.

5. Po sześciu latach przedawnieniu ulegają roszczenia zatwierdzone wyrokiem sądu lub innej instytucji posiadającej odpowiednie uprawnienia.

Konsekwencje przedawnienia długu

Po przedawnieniu długu problem z nim związany nie znika całkowicie. Co prawda nie jest już konieczne jego płacenie wierzytelności, ale pozostaje na przykład wpis na listę dłużników, co w przyszłości utrudnia dłużnikowi zaciąganie kolejnych zobowiązań, a nawet wykupienie usług abonamentowych.